به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ سعید بهنام مدرس کارگاه « تاثیر شیوه های اجرایی معاصر در خلق یک اثر هنری فراگیر» با بیان این که بیش از این که تئاتر دستخوش تحول شده باشد، عناصر اجرایی تحول یافته اند، اظهار کرد: تعریف تئاتر در دوره های مختلف تغییر پیدا کرده و تعاریف هنر نیز در حال تغییر است.
وی ادامه داد: در علوم انسانی با محیط غیرایزوله طرف هستیم. هنر شبیه به مد است. تئاتر آیینی هم تا حدودی همین گونه است و به لحاظ زیبایی شناسی و اجرایی تغییر پیدا نمی کند. در تعزیه تماشاگر دنبال هنر نیست بلکه به دنبال مراسمی است که به اتفاقی دیگر وصل شود.
بهنام با اشاره به تحولات رخ داده در تاریخ تئاتر عنوان کرد: سال 1875 که سمبلیسم بروز کرد، نشانه شناسی به هنر وارد شد و مخاطب از یک بیننده و شنونده صرف تبدیل به مخاطب متفکر و پرسشگر شد. از دوره سمبلیسم نخستین کسانی که پایشان به تئاتر صحنهای باز شد، نقاشها بودند. به آنها اجازه داده شد که هنر خود را به صحنه وارد کنند. پیش از آن نور صحنه ای تنها صحنه را روشن میکرد، اما سایهها و نورپردازی هم دارای اهمیت شد.
وی افزود: اثر هنری فراگیر به اثری گفته می شود که از تمام متریال استفاده می کند تا مخاطب را به مخاطب منتقد و کشف کننده تبدیل می کند. در بحث اثر هنری فراگیر مولفه هایی وارد تئاتر شد و از دل این اتفاق، مفاهیمی مانند تئاتر تصویری بیرون آمد. نقاش ها نگاهشان به تئاتر، نگاه تصویری بود و اثر را به شکل تابلو میدیدند نه دیالوگ. آنها تصویر را خوب میشناختند و درام را در تصویر جست و جو میکردند.
بهنام با تاکید بر عنوان «تئاتر» خاطرنشان کرد: ترجمه نمایش برای کلمه تئاتر، ترجمه اشتباهی است. تئاتر، تئاتر است.
این مدرس ادامه داد: پرفورمنس نیز به معنای اجرا است. همچنین اصطلاح درست «پرفورمنس آرت» است. پرفورمنس آرت نیز چند مولفه دارد؛ مکان واقعی، زمان واقعی، مخاطب واقعی و جسم واقعی مولفههای پرفورمنس هستند. امروز در بازیهای کامپیوتری اینترکت وجود دارد و می خواهد حضور شما را دائما در بازی داشته باشد. اینترک در تئاتر می تواند فعال بودن و مداخله تماشاگر در روند اجرایی باشد.
بهنام با اشاره به این که پرفورمنس بعد از «هپنینگ» مولفههای مختلف تئاتر را تحت تاثیر قرار داد، عنوان کرد: وقتی از پرفورمنس استفاده میکنیم از تاثیر و حضور وافعی صحبت میکنیم. پرفورمر با مدیریت بحران طرف است چراکه نمیداند چه چیزی پیش میآید.
وی افزود: تماشاگر سنتی تئاتر خود را جزیی از آیین تئاتر میبیند. در مشارکت آیینی، تماشاگر حالش خوب است. بعدی تماشاگر کلاسیک است و برایش مهم است که چه اجرایی میبیند و تشویقش بازتابی از اجرا دارد. تاثیر تماشاگر در نقد تئاتری هم مهم است و در ادامه تماشاگر تئاتر در قالب عملی هنری و نه آئینی آن را میبیند. تماشاگر معاصر نیز با شکلی از اجرا مبتنی بر نشانه شناسی جلو میرود. کانتور یکی از کارگردانانی است که آثارش مبتنی بر نشانه شناسی است. کانتور به عنوان کارگردان روی صحنه حضور دارد و روی مرز دیوار فرضی بین تماشاگر و نمایش میایستد. کانتور از تماشاگر معاصر صحبت میکند و میگوید به واسطه مدیا از هنرهای مختلف اطلاعاتی دارد و منتقد و موثر است.
چهارمین همایش برگزیدگان جشنوارههای تئاتر استانها تا 10 دی ماه در مجموعه تئاتر شهر و هتل باباطاهر در حال برگزاری است.
سی و هشتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر به دبیری نادر برهانی مرند 10 تا 20 بهمن ماه امسال برگزار میشود. آدرس سایت جشنواره fitf.theater.ir است.